LEUVEN – Woning van Willy Van Der Meeren

Leuven
Naoorlogse villa krijgt eerherstel.

Deze modernistische atelierwoning werd in 1962 ontworpen door Willy Van Der Meeren, in opdracht van kunstenares Anita Van Damme en haar echtgenoot. Het huis wordt ook wel een ‘klooster op pilotis’ genoemd, omdat het zich vormt rond een centrale binnentuin en op poten staat. De transparante binnengevel zorgt voor een doorkijk van de ene kant van de woning naar de andere.

Toen de villa in 2017 nieuwe eigenaars kreeg, was er betonrot, een lekkend dak en veel kapot schrijnwerk. De typische open ruimte onder het huis was grotendeels dichtgemetseld. In een eerste restauratiefase werd het huis opnieuw bewoonbaar gemaakt. In de tweede fase bracht men de erfgoedwaarden terug. Dat gebeurde aan de hand van historische documentatie: originele foto's, schetsen, plannen en correspondentie tussen de oorspronkelijke bouwheer en architect. Daarbij  beperkte men zich niet tot vlot beschikbare materialen en technieken. De eigenaars streefden steeds naar een zo precies mogelijke recreatie van de oorspronkelijke vormgeving. 

Latere toevoegingen werden afgebroken, de dichtgemaakte vide werd weer geopend. Het schrijnwerk kon gerestaureerd worden en kreeg modern, energetisch glas. Het dak werd hersteld en met subtiele esthetische ingrepen teruggebracht naar het oorspronkelijke uitzicht. Op het plafond is de verloren bekisting in rieten matten nog steeds aanwezig. Er werden in het huis duidelijke keuzes gemaakt om energiepeil en erfgoedwaarden in balans te houden. Door de zwevende betonplaat onder het huis bewust niet te isoleren, vertoont ze nu nog steeds de afdruk van de oorspronkelijke bekistingsplanken.

Willy Van Der Meeren tekende ook het interieur, keuken en kasten inbegrepen. Die kasten waren echter zwaar beschadigd en deels onherstelbaar. De te vervangen delen werden met zorg en oog voor detail gereproduceerd door Renotec. Bij de keuze van het nieuwe hout is zelfs rekening gehouden met de geur van de originele kasten. De volledig nieuwe keuken is ontworpen met een knipoog naar een origineel van Van Der Meeren. De muurschilderingen van Anita Van Damme zijn nog steeds prominent aanwezig in de woning.

In hun zoektocht naar balans en compromis haalden de eigenaars veel steun en inspiratie uit contacten met andere bewoners van modernistisch erfgoed. Met de juiste motivatie hebben ze deze naoorlogse villa futureproof gemaakt.

In 2023 was de woning Leclercq – Van Damme laureaat van de Onroerenderfgoedprijs.
 

Project
Herwaardering van een modernistische villa
Oorspronkelijke functie
Atelierwoning
Nieuwe functie
Gezinswoning
Bescherming
als monument sinds 2009
Oplevering
2022
Premie
deels bekostigd met een erfgoedpremie
Ontwerper
Willy Van Der Meeren