SINT-NIKLAAS – Schoolkerk

Sint-Niklaas
Kerk wordt klaslokaal door middel van toparchitectuur.

Deze neogotische schoolkerk met rijkelijk beschilderd interieur, werd al een tiental jaren niet meer gebruikt voor misvieringen of andere bezinningsmomenten. Ze deed enkel nog dienst als stille studieruimte. Investeren in dit grote, kostelijke gebouw leek op het eerste zicht onzinnig voor een onderwijsinstelling. Maar de school had op korte termijn vier extra klaslokalen nodig, en de kerk bood een overvloed aan beschikbare ruimte.

 

Aanvankelijk zocht men een puur functionele en betaalbare oplossing, maar al snel besliste de eigenaar om het architecturaal ambitieniveau op te krikken. Net als in de 19de eeuw, bij de bouw van de kerk, stelde de Stichting Hieronymus kwaliteit en vakmanschap centraal, en betrok men de nodige experten voor ontwerp en uitvoering. Op basis van die beslissing ontstond er een vruchtbare samenwerking tussen de bouwheer en het agentschap Onroerend Erfgoed.

 

In de ontwerpfase van een herbestemming worden de voornaamste erfgoedwaarden aangeduid. De verticaliteit, de ruimtelijkheid, de centrale as doorheen de kerk en het specifieke karakter van koor en schip waren hier belangrijke aandachtspunten voor Onroerend Erfgoed. Ze moesten absoluut gevrijwaard blijven, en bepaalden dan ook de krijtlijnen waarbinnen nieuwe ontwikkeling mogelijk was. Het is echter essentieel dat dergelijke eisen de ontwerpvrijheid van de architect niet beknotten. Daarnaast is er ook de brandveiligheid, stabiliteit en toegankelijkheid, waarmee men rekening moet houden. Maar zowel bouwheer, architect als erfgoedconsulent begrepen het gebouw goed, waardoor een constructieve dialoog mogelijk was.

 

Het resultaat, een ‘box in box’ op hoge, slanke pilaren, is subtiel afgewerkt met een harmonieus kleurenpalet. Daarnaast zijn er strakke, witte vlakken en ingewerkte verlichting. De ruimtehoge beglazing laat de kleurenpracht van de kerk reflecteren. Door de weloverwogen inplanting en volumetrie blijf je zelfs onder de enorme constructie de historische ruimte ervaren. Elke verdieping heeft zijn eigen sfeer en bijzondere doorzichten. Op de eerste en tweede verdieping hebben alle lokalen uitzicht op de kruisweg en de glasramen. Op het dak van de box vormt zich een stille werkplek voor het lerarenkorps. Dankzij deze betekenisvolle herbestemming lijkt het voortbestaan van dit gebouw op lange termijn gegarandeerd.

Project
Herbestemming van een kerk
Oorspronkelijke functie
kerk
Nieuwe functie
polyvalente ontmoetingsruimte, klaslokalen, leraarskamer
Bescherming
als monument sinds 2015
Oplevering
2017
Ontwerper
MT-architecten