De 19^de-eeuwse Hoeve De Pleyne in Zedelgem bestaat uit een woonhuis met aangebouwde stallen en een grote landbouwschuur. De nieuwe eigenaars wilden die schuur herbestemmen tot het driesterrenrestaurant Hertog Jan. Daarom vroegen zij in 2010 een driepartijenoverleg aan bij het agentschap Onroerend Erfgoed en de gemeente Zedelgem.

Het realiseren van een restaurant in een schuur, gelegen in agrarisch gebied, is een zonevreemde herbestemming. Die kan enkel vergund worden wanneer de erfgoedwaarden van de schuur intact blijven. Het betekende ook een aanzienlijke uitbreiding van het volume. Het was echter snel duidelijk dat de ruimtelijke en visuele impact op het landelijke karakter van de omgeving, relatief beperkt zou blijven. Daarnaast wilden de eigenaars het bestaande landbouwareaal effectief gaan benutten als kwekerij voor groenten, fruit, kruiden en bloemen, voor gebruik in de eigen keuken. Dit was doorslaggevend voor het departement Landbouw en Visserij, om de herbestemming en uitbreiding van het monument gunstig te adviseren.

In de voorontwerpfase heeft Onroerend Erfgoed zich vooral gericht op de haalbaarheid van de keukenfunctie in de vroegere landbouwschuur. Het bleek een hele taak om het behoud van de historische houten spanten en gekaleide baksteenmuren te verzoenen met de wetgeving omtrent restaurantuitbating en voedselveiligheid. De schuur was immers jarenlang als stal gebruikt, waardoor er grote zoutophopingen zichtbaar waren in de buitenmuren. Op aanraden van de erfgoedconsulent werd het baksteenmetselwerk uitvoerig onderzocht om na te gaan hoe deze historische belasting kon verenigd worden met een herbestemming als keuken.

De studie van het Koninklijk Instituut voor het Kunstpatrimonium (KIK) toonde aan dat het onmogelijk was om de muren afwasbaar te maken. Bij gebruik van afwasbare verf zou schimmelvorming immers onvermijdelijk zijn. Maar ze bood ook een oplossing. De zoutbelasting bleek het hoogst te zijn in de voegen, en niet in de bakstenen zelf. Door die voegen tot op twee meter hoogte te vernieuwen, en de muren vervolgens te schilderen met een minerale verf, kon het probleem opgelost worden. Op deze manier voldoet de keuken aan alle eisen, en behouden de muren hun historische uitzicht. Bovendien kan de eigenaar volop het schuurallure uitspelen in het concept van zijn sterrenzaak.

Van bij de start van het project tot aan de oplevering was er een open en respectvolle dialoog tussen de bouwheer, de architect en Onroerend Erfgoed. Hierbij werd het einddoel, namelijk de openingsdatum van het restaurant én het behoud van de erfgoedwaarden, nooit uit het oog verloren. En dit met een wederzijdse klemtoon op kwaliteit en oplossingsgerichtheid. Door het enthousiasme van de bouwheer, zijn open communicatie over de plannen en zijn onderbouwde visie, creëerde zijn voorstel een ruim draagvlak bij de vergunningverlenende en adviserende instanties.